Motosiklete Ruhsat ve Plaka Nasıl Çıkarılır?

Yeni motosiklet almanın heyecanı eşsizdir; rüzgarı hissetme enerjisi canlanır. Bu özgürlüğün tadını çıkarabilmek için öncelikle yasal yükümlülükleri yerine getirmeniz gerekir: Motosiklete ruhsat ve plaka çıkarmak. Ruhsat olmadan trafiğe çıkmak sadece yasal ihlalin ötesinde olası kaza anında büyük sorunlar yaratacak risk demektir. Noter süreçlerinden gerekli evraklara, güncel ücretlerden dikkat etmeniz gereken kritik detaylara kadar tüm bilgileri bu kapsamlı kılavuzda bulacaksınız.

Motosiklet için Gerekli Belgeler Neler?

Motosiklet ruhsatı ve plaka çıkarma süreci, aracın sıfır (yeni) ya da 2. el olmasına göre farklılık gösteren bir dizi yasal belgenin toplanmasını gerektirir. Noter huzurunda veya bayide işlemleri başlatmadan önce belgelerin eksiksiz olması, sürecin sorunsuz ilerlemesi için şarttır.

Sıfır (Yeni) Motosikletler için Gereken Belgeler

Sıfır motosiklet aldığınızda tescil işlemleri genellikle bayiler tarafından başlatılır, ancak sizin yine de aşağıdaki temel belgeleri takip etmeniz gerekir:

• Zorunlu Trafik Sigortası Poliçesi: Motosikletin tescil işlemi yapılmadan önce trafik sigortasının yaptırılmış olması şarttır.
• ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) Ödeme Belgesi: Bayi tarafından ödenen bu verginin ödendiğine dair belge.
• Fatura (Satış Belgesi): Satışı gerçekleştiren yetkili bayi tarafından düzenlenmiş, KDV'li fatura.
• Uygunluk Belgesi (CE Belgesi): Motosikletin teknik standartlara uygun olduğunu gösteren üretici belgesi.
• T.C. Kimlik Kartı: Başvuru sahibinin kimliğini ibraz etmesi gerekir.

İkinci El Motosiklet Devir İşlemleri için Gereken Belgeler

İkinci el alım-satım işlemlerinde araç ruhsatı ve plaka çıkarma süreci noter huzurunda gerçekleşir. Ruhsat üzerindeki mülkiyetin yeni sahibe geçirilmesi esastır:

• Mevcut Ruhsat, Plaka: Aracın eski sahibine ait olan geçerli ruhsat.
• Zorunlu Trafik Sigortası Poliçesi: Yeni ruhsatın çıkarılabilmesi için yeni sahibi adına sigortanın yaptırılmış olması gerekir.
• Borcu Yoktur Belgesi: Motosikletin Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) veya trafik cezası gibi borçlarının olmadığını gösteren belge. Noterler genellikle bu kontrolü online sistem üzerinden yaparlar, ancak borç olması devir işlemini durdurur.
• Geçerli Muayene Raporu: Motosikletin muayenesinin (TÜVTÜRK) geçerlilik süresinin dolmamış olması gerekir.
• Satıcının-Alıcının T.C. Kimlik Kartları: Hem alıcının hem de satıcının noter huzurunda bulunması (veya vekaletle temsil edilmesi) şarttır.
• Satış Sözleşmesi: Noterde düzenlenen taraflarca imzalanan resmi satış sözleşmesi.

Motosiklet Ruhsatı Nedir?

Motosiklet ruhsatı, resmi adıyla Motorlu Araç Tescil Belgesi olarak bilinir. Motosikletin yasal kimlik belgesi niteliğindedir. Belge, yasal olarak tescil edildiğini ve Karayolları Trafik Kanunu'na uygun olarak trafiğe çıkma iznine sahip olduğunu kanıtlar. Ruhsat olmadan motosiklet kullanmak yasaktır, ciddi idari para cezaları ile trafikten men edilme gibi yaptırımlarla sonuçlanır.

Ruhsat, iki temel bilgiyi içerir ve bu bilgileri belgeleyerek hem aracı hem de sahibini güvence altına alır:

1. Araç Bilgileri (Teknik Kimlik): Ruhsatın bir bölümü, motosikletin tüm teknik özelliklerini içerir. Bilgiler arasında markası, modeli, rengi, şasi numarası, motor numarası, motor hacmi (cc), yakıt türü, azami hızı gibi teknik detaylar yer alır. Trafikte denetim yapılırken aracın standartlara uygun olup olmadığı kolayca tespit edilir.
2. Sahip Bilgileri (Yasal Sahiplik): Ruhsatın diğer önemli bölümü ise motosikletin yasal sahibine ait bilgileri içerir. Motosikletin sahibi olan kişinin adı, soyadı, T.C. kimlik numarası ve adresi yer alır. Ruhsat, aynı zamanda aracın mülkiyetinin yasal olarak kimin üzerinde bulunduğunu gösteren en önemli resmi belgedir. 2. el motorlar ruhsat üzerindeki bilgilerin güncellenmesi zorunludur.

Motosiklet ruhsatı, Zorunlu Trafik Sigortası, Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) gibi işlemlerin yapılabilmesi için de temel belgedir. Trafik kazası, hırsızlık gibi durumlarda emniyet süreçlerinin başlatılabilmesi için ruhsata kayıtlı bilgilerin olması şarttır.

Motosiklet Ruhsatı ve Plaka Çıkarma Adımları Neler?

Motosiklete plaka çıkarma süreci, 2018 yılında yapılan yasal düzenleme ile Noterler üzerinden yürütülmeye başlanmıştır. Eski dönemdeki Trafik Tescil bürolarındaki uzun ve karmaşık bekleme sürelerini ortadan kaldırılmıştır. Böylece işlemleri hem hızlandırmış hem de merkezi hale getirmiştir. Sürecin sorunsuz ilerlemesi için atılması gereken adımlar, motosikletin sıfır kilometre veya ikinci el olmasına bakılmaksızın, belirli sırayı takip etmek zorundadır.

1. Tescil Öncesi Zorunlu Trafik Sigortası Yaptırma

Tescil işlemlerinin başlaması için en kritik şart, motosiklet adına Zorunlu Trafik Sigortası poliçesinin düzenlenmiş olmasıdır. Noterler, sigortası aktif olmayan hiçbir aracın tescil işlemini başlatamazlar. Sigorta, olası kazada karşı tarafa verilebilecek maddi zararları karşılamak üzere yasal güvence niteliği taşır. 

Sigortanın yapılabilmesi için sıfır araçlarda motor veya şasi numarası kullanılırken, ikinci el araçlarda mevcut plaka numarası üzerinden işlem yapılır. Yeni sahibi adına düzenlenen poliçe, motosikletin yasal güvencesini anında başlatır. Bu nedenle noter sürecine başlamadan önce mutlaka yetkili bir sigorta acentesi aracılığıyla bu zorunluluğun yerine getirilmesi gerekir.

2. Noter Başvurusu, Devir ve Tescil İşlemlerini Tamamlama

Gerekli olan tüm evrakların hazırlanmasının ardından, ruhsat işlemleri için notere gidilir. Eğer motosiklet sıfır ise, bayi tarafından hazırlanan tescil evrakları ile alıcı notere başvurur. İkinci el alımlarda ise, alıcı satıcının noter huzurunda bizzat bulunması şarttır. Noter memuru, gerekli tüm yasal kontrolleri yapar. 

Herhangi bir borç yoksa satış sözleşmesi imzalanır, mülkiyetin yeni sahibine geçirilmesi tescil edilir. Bu aşamada noter, güncel ruhsat basım ücretini ve devir/tescil hizmet bedelini tahsil eder. İşlemin başarıyla tamamlanmasının ardından, motosikletin yeni sahibinin tescil edildiğini gösteren geçici tescil belgesi Noter tarafından düzenlenerek anında teslim edilir.

3. Plaka Teslim Alma Süreci

Noter tescil işlemi sırasında motosikletin yeni plaka numarasını sisteme işler, plakanın basılması için gerekli olan resmi evrakı alıcıya verir. Evrakla birlikte motosiklet sahibi, bulunduğu il veya ilçedeki Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu'na (TŞOF) bağlı basım merkezine gitmek zorundadır. Plaka basım merkezinde, basım ücreti ödenir, TŞOF standartlarına uygun, resmi mühürlü plaka, motosikletin ön arka kısmına takılmak üzere üretilerek teslim edilir.

4. Plakayı Montaj ve Yasal Uygunluk

Basımı yapılan plaka, motosikletin uygun yerine monte edildikten sonra, yasal olarak tüm ruhsat gereklilikleri tamamlanmış olur. Bu aşamadan sonra motosiklet, geçerli sürücü belgesi ile birlikte güvenle trafiğe çıkarılabilir. Ruhsatın fiziki kopyalarının, trafik denetimlerinde ibraz edilmek üzere motosikletin üzerinde veya sürücünün yanında bulundurulması zorunludur.

Motosiklet Satın Alırken Tescil Edilmiş Motor Hacmi (CC) Kontrolü

Motosiklet alım-satım sürecinde, özellikle ikinci el piyasada, araç ilanlarında belirtilen motor hacmi ile ruhsatta (tescil belgesinde) yazan motor hacmi (CC) arasında farklılık olup olmadığını kontrol etmek kritik bir öneme sahiptir. Motosikletin ruhsattaki motor hacmi, aracın hangi ehliyet sınıfıyla kullanılabileceğini (örneğin 50 cc için B ehliyeti yeterliliği) ve Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) muafiyeti gibi yasal haklarını doğrudan belirler.

Özellikle 50 cc olarak satılan mopedlerde, bazı kullanıcılar daha fazla performans elde etmek amacıyla motor hacmini yasa dışı olarak 80 cc veya 100 cc'ye yükseltme (modifiye etme) yoluna gidebilirler. Eğer bu motor ruhsatta hala 50 cc olarak görünüyorsa, alıcı MTV muafiyetinden faydalanmaya devam eder. Ancak, bu durum yasal bir risk taşır: bir trafik denetiminde veya muayene sırasında bu modifikasyon tespit edilirse, araç ruhsata aykırı kabul edilir, tescil durumu tehlikeye girer ve cezai işlem uygulanır.

Yeni motosiklet alıcısı olarak, ruhsat üzerinde yazan CC bilgisi ile ilandaki bilgiyi teyit etmeli, aracın teknik yapısının (özellikle 50 cc motorlarda) ruhsattaki hacme uygun olduğundan emin olmalısınız. Noterde devir işlemi yapıldığında, ruhsattaki tüm bilgileri kabul etmiş olursunuz. Bu nedenle, olası bir ruhsat-dışı modifikasyon riskini en aza indirmek için tescil edilen motor hacmi kontrolü, alım-satım sürecinin atlanmaması gereken en önemli aşamalarından biridir.

Motosiklet Ruhsatı ve Plaka Ücreti Ne Kadar?

Motosiklet ruhsatı ve plaka çıkarma süreci, çeşitli kurumlar arasında bölünen farklı kalemlerde maliyetler içerir. Maliyetler; noter hizmet bedeli, tescil belgesi basım ücreti, plaka basım ücreti ve zorunlu sigorta priminden oluşur. Ücretlerin toplamı, motosiklet sahibinin ilk aşamada ödemesi gereken toplam tutarı belirler.

Motosiklet devir tescil işlemleri noterler tarafından yapıldığı için, en büyük maliyet kalemi noter hizmet bedelidir. Noterlerin tescil, ruhsat düzenleme, satış sözleşmesi gibi hizmetler karşılığında tahsil ettiği idari ücrettir.

Noterde tescil işlemi tamamlandıktan sonra, plakanın fiziki olarak basılması için Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu'na (TŞOF) bağlı basım merkezlerine başvurulur.

Tüm tescil işlemlerinden önce yapılması gereken zorunlu trafik sigortası, maliyetin önemli bölümünü oluşturur. Sigorta primi, motorun hacmi, sahibinin yaşı, hasar geçmişi, ikamet edilen il gibi birçok farklı faktöre bağlı olarak değişkenlik gösterir.

Motosiklet Ruhsatı Çıkarırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Motosiklet ruhsatı çıkarma süreci, çoğunlukla noter huzurunda hızlıca tamamlansa da, özellikle ilk kez tescil işlemi yapan veya ikinci el alım-satım gerçekleştiren kişilerin gözden kaçırdığı kritik detaylar mevcuttur. Bu detaylara dikkat etmek, işlemlerin aksamadan tamamlanmasını sağlar.

1. Borç Kontrolünü İhmal Etmeyin

İkinci el motosiklet alıyorsanız, devir işlemine başlamadan önce motosikletin Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) borcu, trafik cezaları veya köprü/otoyol geçiş ihlali cezaları gibi tüm kamu borçlarının sıfır olduğundan emin olmalısınız. Noterler, üzerinde kamu borcu bulunan aracın satışını ve tescilini kesinlikle yapmazlar. Satıcı, tüm borçları ödemeden satış gerçekleşmez. Aracı almadan önce plaka sorgulama işlemi yaparak borç durumunu kontrol edebilirsiniz.

2. Zorunlu Sigorta ve Muayene Süreçlerini Önceliklendirin

Ruhsatın çıkarılmasının ön koşulu, motosikletin geçerli bir Zorunlu Trafik Sigortası poliçesine sahip olmasıdır. Sigorta yapılmadan Noter işlemi başlatılmaz. Aynı zamanda, motosikletin muayene (TÜVTÜRK) süresinin de dolmamış olması gerekir. Muayenesi bitmiş bir aracın devir işlemi sırasında, noter sizi muayeneyi yaptırmanız için yönlendirecektir. Bu iki zorunluluğu Noterden önce tamamlamak, süreci kesintiye uğratmaz.

3. Tescil Bilgilerindeki Hataları Anında Kontrol Edin

Noter, ruhsatı (Tescil Belgesi) basıp size teslim ettiğinde, üzerindeki bilgileri derhal kontrol edin. Özellikle kendi adınız, T.C. kimlik numaranız, motosikletin şasi numarası, motor hacmi (cc) gibi bilgilerin doğru yazıldığından emin olmalısınız. İlerleyen zamanlarda tespit edilen hatalar, ek bir Noter masrafı ve zaman kaybıyla düzeltilmek zorunda kalabilir.

4. Plaka Basım Belgesini Saklayın

Noterde tescil işlemi tamamlandıktan sonra size verilen plaka basımı için gerekli olan belgeyi kaybetmemeye özen göstermelisiniz. Belge olmadan TŞOF basım merkezlerinde plakanız basılmaz. Ayrıca, ruhsatınızı yanınızda taşırken kaybolma riskini minimize etmek için güvenli bir yerde tutmaya dikkat edin.

Motosiklet Plakası Çıkarırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Motosiklet plakası, sadece bir numara kombinasyonu olmaktan öte, aracın trafikteki yasal kimliğinin somut bir göstergesidir. Ruhsat işlemleri noterde bitse bile, plakanın basılması aşamasında yasal standartlara harfiyen uyulması gerekir. Aksi takdirde, trafik denetimlerinde plaka ihlali nedeniyle cezai yaptırımla karşılaşmak kaçınılmazdır.

1. Basım İşlemi Sadece Yetkili Kurumda Yapılmalı

Plakanızı bastırmak için tek yetkili merci, TŞOF’a bağlı yerlerdir. Noterden aldığınız tescil belgesiyle sadece merkezlere başvurarak plakanızı bastırabilirsiniz. Piyasada satılan, standart dışı boyutlarda veya fontlarda basılmış özel plakaları kullanmak kesinlikle yasaktır. Ağır trafik cezası sebebidir. Plakanın üzerinde TŞOF mühürünün bulunması, yasal geçerliliğin temel şartıdır.

2. Plakanın Boyutu ve Fontu Standart Olmalı

Motosiklet plakalarının boyutu Karayolları Trafik Yönetmeliği ile belirlenmiştir. Standart motosiklet plakaları (genellikle kare veya dikdörtgen) bu ölçülere uymak zorundadır. Plakanın küçültülmesi, karakterlerin silinmesi veya okunamayacak şekilde deforme edilmesi, doğrudan trafik kuralı ihlali sayılır. Plakanın okunaklılığını bozan her türlü müdahaleden (ışık, folyo, sticker vb.) kaçınılmalıdır.

3. Plakanın Konumu ve Görünürlüğü

Plaka, motosikletin arka kısmına yerden belirli yükseklikte, net açıyla monte edilmelidir. Plakanın çamurluğun altına, koltuğun yanına veya okunabilirliğini azaltacak herhangi bir yere takılması yasaktır. Plakanın aydınlatma sistemi sayesinde gece de rahatça görülebilir olması zorunludur. Yanlış konumlandırma veya plakanın eğilmesi, cezaya tabidir.

4. Plaka Kaybı ve Yenileme Durumları

Motosiklet plakası zamanla deforme olabilir, düşebilir veya çalınabilir. Eğer plakanız hasar görürse, kaybolursa veya çalınırsa, hemen yetkili mercilere başvurarak yenisini bastırmanız gerekir. Özellikle plaka çalınması durumunda derhal karakola giderek tutanak tutturmak, adınıza yapılabilecek yasa dışı işlemlerin önüne geçmek için hayati önem taşır. Yeni plaka basımı için tekrar noter süreci takip edilmelidir.

Motosiklet Plakası Kaybolursa veya Değiştirilmek İstenirse Ne Yapılır?

Motosiklet plakası, aracın ruhsatı kadar önemli bir yasal kimlik unsurudur. Plakanın kaybolması, çalınması veya sürücünün estetik nedenlerle plaka numarasını değiştirmek istemesi gibi durumlarda, izlenmesi gereken yasal prosedürler standart tescil işlemlerinden biraz farklıdır. Bu işlemler, plakanın tekrar yasal standartlara uygun hale getirilmesini amaçlar.

Plakanın kaybolması durumunda atılması gereken en önemli adım, hemen en yakın Polis Merkezi'ne veya Jandarma Karakoluna giderek durumu bildirip kayıp/çalıntı tutanağı tutturmaktır. Bu tutanak, plakanın üçüncü şahıslar tarafından yasa dışı faaliyetlerde kullanılmasını engeller. Tutanak ile birlikte;

1. Noter Başvurusu: Kayıp tutanağı ve T.C. Kimlik Kartınızla birlikte Notere giderek plaka zayii (kayıp) başvurusunda bulunmalısınız. Noter, plakanın yenilenmesi için gerekli olan Tescil Belgesi düzenleme işlemini yapar, ilgili harçları tahsil eder.
2. TŞOF'a Başvuru: Noterden alınan belge ile TŞOF’a bağlı plaka basım merkezine gidilerek, plakanın yeniden basılması sağlanır. Motosikletin plakası aynı kalır, sadece plakanın fiziki yenilenmesi sağlanmış olur. Eğer plaka hasar gördüyse, hasarlı plaka teslim edilerek yenisi bastırılır.

Sürücüler, ikamet değişikliği yapmadan veya araç satışı yapmadan plaka numarasını değiştirmek istediklerinde bu işlem yasal olarak mümkündür. Ancak "özel plaka" statüsüne girmez; sadece mevcut plaka numarasının yeni kombinasyonla değiştirilmesi anlamına gelir. Bu işlem için de yine Notere başvurulması gerekir. Noter, plaka değiştirme talebini alır, yeni plaka numarasını sistem üzerinden tahsis eder. Süreçte hem yeni ruhsat basım ücreti hem de plaka değişiklik hizmet bedeli tahsil edilir. Ardından, yeni plaka numarası ile TŞOF'tan plaka basımı gerçekleştirilerek süreç tamamlanır.

Motosiklete ruhsat çıkarma süreci, her ne kadar ilk başta karmaşık görünse de, adım adım ilerlediğinde noterler sayesinde hızla tamamlanabilen yasal zorunluluktur. Sıfır veya ikinci el motosiklet almış olmanız fark etmeksizin borcu olan bir aracı devralamayacağınızı ve standart dışı plaka kullanmanın cezai yaptırımı olduğunu unutmamalısınız. Siz de tüm sigorta geçmişi şeffaflıkla sunulan, güvenilir ikinci el motosiklet arayışındaysanız, sertifikalı ilanların adresi olan Borusan Next’i tercih edin. Özgürlüğe güvenle yasal adımlarınızı atın!

Telif hakkı ve sair fikri mülkiyet hakları Borusan Oto Değerlendirme Pazarlama ve Hizmet A.Ş.’ye (Borusan Next’e) aittir. Ticari amaçla ve/veya yasalarca izin verilen meşru kullanım sayılamayacak şekillerde, kısmen dahi olsa, izin alınmaksızın alıntı yapılamaz, kopyalanamaz, çoğaltılamaz, yayınlanamaz, link verilemez.