Borusan Next

D1 Sınıfı Ehliyet Nedir? Hangi Araçları Kullanır?

7 Mayıs 2025
Bu Yazıyı Paylaş

Ehliyet, sürücü olarak hangi araçları kullanabileceğinizi belirleyen en temel belgedir. Eğer sürüş yetkinliğinizi genişletip daha fazla araç türüne hâkim olmak istiyorsanız, D1 sınıfı ehliyetin ne olduğunu bilmek isteyebilirsiniz. Peki, D1 ehliyet nedir? Bu ehliyet türü, özellikle minibüs gibi belirli yolcu kapasitesine sahip toplu taşıma araçlarını sürmeyi planlayanlar için tasarlanmış özel bir belgedir. Geniş aileler, küçük ölçekli ticari faaliyetler ya da kalabalık gruplarla seyahat etmeyi sevenler için gerçekten ideal bir seçenektir. Türkiye’de Karayolları Trafik Yönetmeliği’ne göre düzenlenen D1 ehliyeti size hem kişisel ihtiyaçlarınızı karşılayacak hem de profesyonel anlamda belirli esneklik sunacak yetki sağlar. Peki D1 ehliyeti kaç yaşında alınır? hangi araçları kullanır? Gelin, D1 ehliyetin sürüş ihtiyaçlarınıza ve yaşam tarzınıza ne kadar uyduğunu birlikte öğrenelim.

D1 Ehliyet Hangi Araçları Kullanılır?

D1 ehliyet, minibüs kullanmayı hedefleyen sürücüler için özel olarak geliştirilmiş bir ehliyet kategorisidir. Türkiye’de Karayolları Trafik Yönetmeliği’nde açıkça tanımlanmış olan bu ehliyet, sürücü dahil en fazla 17 kişilik oturma kapasitesine sahip minibüsleri kullanma yetkisi verir. Aynı zamanda söz konusu araçların azami yüklü ağırlığının 7.500 kilogramı aşmaması gerektiğini belirtir. B sınıfı ehliyetle sadece 9 kişiye kadar kapasitesi olan araçları sürebilirken D1 ehliyet bu sınırı genişletir ve size daha fazla yolcu taşıma imkânı tanır. Ancak, otobüs gibi daha büyük kapasiteli araçları kapsamadığını da bilmelisiniz.

 

Eğer bir shuttle hizmeti başlatmayı düşünüyorsanız örneğin; okul servisi ya da turistik bir gezi için minibüs kullanmayı planlıyorsanız D1 ehliyet tam da ihtiyacınız olan yetkiyi size sunar. Böylece hem şehir içinde günlük kullanımda hem de uzun mesafeli yolculuklarda bu araçlarla güvenle yol alabilirsiniz. Fakat D1 sadece minibüslerle sınırlı kalmaz, aynı zamanda belirli ek araç türlerini de kapsayarak size daha geniş bir kullanım alanı sağlar. Şimdi "D1 ehliyet hangi araçları kullanır?" sorusuna daha derinlemesine bakalım ve bu ehliyetle sürebileceğiniz araçları detaylı bir şekilde inceleyelim.

Minibüsler

D1 ehliyetin temel odak noktası minibüslerdir, sürücü dahil en fazla 17 kişilik (16+1) oturma kapasitesine sahip minibüsleri kullanabilirsiniz. Örneğin, Ford Transit’in 16+1 koltuklu modelleri ya da Mercedes-Benz Sprinter’ın belirli versiyonları bu kapsama girer ve araçların azami yüklü ağırlığı 7.500 kilogramı aşmamalıdır. Konulan sınırlar, D1 ehliyetin daha küçük ölçekli taşımacılık için tasarlandığını gösterir, eğer daha fazla yolcu kapasitesine ihtiyacınız varsa D sınıfı ehliyete yönelmeniz gerekir.

B Sınıfı Araçlar

D1 ehliyetinizle otomobil ve kamyonet gibi B sınıfı araçları da sürebilirsiniz. Günlük hayatta minibüs dışında daha küçük araçlara ihtiyaç duyduğunuzda büyük esneklik sağlayabilir. Örneğin hafta sonu ailenizle minibüsle geziye çıkarken hafta içi iş için otomobil kullanmak istediğinizde ek bir ehliyete gerek kalmaz. B sınıfı ehliyetinizle de pek çok araç kullanabilirsiniz. Ehliyetinizle birlikte aracınızı da yükseltmek isterseniz ikinci el araba fiyatları sayfasında yer alan Borusan Next’teki en uygun seçenekleri değerlendirebilirsiniz.

B1 Sınıfı Araçlar

Dört tekerlekli motosikletler de D1 ehliyetin kapsadığı araçlar arasındadır. Bu araçlar için şart ise motor gücünün 15 kW’ı aşmamasıdır. Şehir içinde kısa mesafelerde kolay hareket etmek isteyenler için pratik seçenek sunar ve D1 ehliyetin çok yönlülüğünü artırır.

F Sınıfı Araçlar

Traktör kullanma yetkisi de D1 ehliyetle gelir. Eğer kırsal bölgede yaşıyorsanız ya da tarımla uğraşıyorsanız, sizin için oldukça kullanışlı olabilir ve minibüs kullanmanın yanı sıra tarım araçlarını da sürebilme imkânı tanır.

M Sınıfı Araçlar

Moped olarak bilinen motorlu bisikletler de D1 ehliyetle sürülebilir. Mopedler düşük hızda ve kısa mesafelerde pratik bir ulaşım aracıdır ve D1 ehliyetin sunduğu geniş kapsam sayesinde bu tür araçları da rahatlıkla kullanabilirsiniz.

D Sınıfı Ehliyet Hangi Araçları Kullanılır?

D sınıfı ehliyet, D1 ehliyetten çok daha geniş yetki sunan bir sürücü belgesi kategorisidir. Genellikle profesyonel toplu taşıma sektöründe çalışan sürücüler tarafından tercih edilir. D sınıfı ehliyet, otobüs gibi büyük yolcu taşıma araçlarını kullanma izni verir. Yani, sürücü dahil 17’den fazla yolcu kapasitesine sahip araçları sürebilme yetkisine sahip olursunuz. Ayrıca, azami yüklü ağırlığı 7.500 kilogramı aşan araçları da kapsar. Dolayısıyla, D1 ehliyetin sınırlarını çok aşan bir yetki demektir ve daha büyük ölçekli taşımacılık faaliyetleri için gereklidir. Eğer turizm şirketinde otobüs şoförü olarak çalışmayı planlıyor, şehirlerarası toplu taşıma hizmetlerinde yer almak istiyor ya da büyük yolcu grubunu düzenli olarak taşımayı düşünüyorsanız, D sınıfı ehliyet tam size göre bir belgedir.

 

D sınıfı ehliyetin en önemli yetkisi, otobüs kullanma hakkıdır. Sürücü dahil 18 veya daha fazla yolcu kapasitesine sahip araçları kapsar. Örneğin; Mercedes-Benz Travego gibi 40-50 kişilik büyük yolcu otobüsleri ya da MAN Lion’s Coach gibi uzun mesafeli seyahatler için tasarlanmış modeller bu kategoriye girer. Öte yandan D sınıfı ehliyet, D1 ehliyetin kapsadığı minibüsleri de içerir. Dolayısıyla B, F ve moped gibi araçlar da D sınıfına dahildir.

D1 Ehliyet Nasıl Alınır?

Minibüs kullanma yetkisi veren D1 ehliyet, doğrudan alınabilen belge değildir. Yani, sıfırdan bir ehliyet başvurusu yapamazsınız bunun yerine mevcut ehliyet üzerinden yükseltme yapmanız gerekir. Sizin daha büyük bir aracı sürmeye hazır olduğunuzu kanıtlamanızı sağlar ve belirli aşamalardan geçerek tamamlanır.

 

D1 ehliyet alabilmek için ilk adım, B sınıfı ehliyetinizin olmasıdır. Çünkü B ehliyet, otomobil ve kamyonet gibi araçları kullanma yetkisi verir ve D1’e geçiş için temel gereklilik olarak kabul edilir. Öte yandan 21 yaşını doldurmuş olmanız gerektiğini bilmelisiniz. Yaş sınırı, minibüs gibi yolcu taşıyan bir aracı kullanacak olmanız nedeniyle konulmuştur ve bu sorumluluğu taşıyabilecek olgunluğa ulaşmanız beklenir.

 

Bir sonraki adım ise yetkili bir sürücü kursuna kaydolmaktır. Kurslar, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından onaylanmış olmalı ve size D1 ehliyet için gerekli eğitimi sunmalıdır, burada minibüs kullanma becerilerinizi geliştirecek programdan geçerek ehliyet alma yolunda bir adım daha ilerleyebilirsiniz. Çünkü sürücü kursunda direksiyon eğitimi alırsınız. Eğitim, minibüsün boyutlarına ve yolcu taşıma dinamiklerine alışmanızı sağlar ve genellikle birkaç hafta sürer, teorik sınava gerek yoktur çünkü B ehliyetiniz varsa trafik kurallarını bildiğiniz varsayılır.

 

Eğitim sonunda direksiyon sınavına girmeniz gerekir. Sınavda, minibüsle güvenli şekilde sürüş yapabildiğinizi, trafik kurallarına uyduğunuzu ve aracı kontrol edebildiğinizi kanıtlamalısınız. Sınavı geçmek için dikkatli ve sakin olmanız önemlidir. Sınavı başarıyla geçtikten sonra gerekli evrakları hazırlayıp Nüfus Müdürlüğü’ne başvurmanız gerekir. Evraklar arasında kimlik fotokopisi, sağlık raporu ve sürücü kursu sertifikası bulunur ve başvuru tamamlandığında D1 ehliyetiniz size teslim edilecektir.

D1 Sınıfı Ehliyet Şartları Nelerdir?

Minibüs ehliyeti olarak da bilinen D1, hem kişisel hem de ticari kullanımda size avantaj sağlasa da bu yetkiyi alabilmek için belirli kriterlere uymanız gerekir. Örneğin; öncelikle 21 yaşını doldurmuş olmalısınız. Yaş sınırı, minibüs gibi yolcu taşıma kapasitesi olan bir aracı kullanacak sürücülerin belirli bir olgunluğa ve sorumluluk bilincine sahip olmasını sağlamak için konulmuştur. Eğer 21 yaşın altındaysanız, ne yazık ki D1 ehliyet için başvuru yapamazsınız.

 

D1 ehliyet, doğrudan alınabilen ehliyet olmadığından öncelikle B sınıfı ehliyet gereklidir. Eğer B ehliyetiniz yoksa önce onu almalı ve ardından D1’e yükseltme yapmalısınız. Ayrıca minibüs gibi yolcu taşıyan aracı kullanacak olmanız, fiziksel ve zihinsel sağlığınızın yerinde olmasını gerektirir. Bu nedenle, D1 ehliyet için sağlık raporu almalısınız

 

Devlet hastanelerinden veya yetkili sağlık kuruluşlarından alacağınız raporda “Sürücü Olur” ibaresi yer almalıdır. Sağlık raporu göz sağlığınızın, işitme yeteneğinizin ve reflekslerinizin minibüs kullanmaya uygun olduğunu kanıtlar. Örneğin; renk körlüğü, ciddi görme kaybı veya epilepsi gibi durumlar, raporu almanızı engelleyebilir. Çünkü sağlığınızın yerinde olması, sadece sizin değil, aynı zamanda yolcularınızın da güvenliği için vazgeçilmez bir şarttır.

D1 Sınıfı Ehliyet için Gerekli Evraklar Hangileridir?

D1 ehliyet almak için sınavı geçmek ve şartları yerine getirmek önemli adımlardır, ancak bu yetkiyi resmi olarak elde edebilmek için birtakım evrakları da hazırlamanız gerekmektedir. İstenen belgeleri eksiksiz ve doğru şekilde toplamanız süreç açısından büyük önem taşır:

 

  • Kimlik fotokopisi: Nüfus cüzdanınızın ya da pasaportunuzun iki yüzünü de içeren nüshasını sunmanız ilk istenenlerden biridir. Kimliğinizi resmi olarak doğrulayan temel bir evraktır ve başvuru sırasında sizin gerçekten siz olduğunuzu kanıtlar. Eğer kimliğiniz eskiyse ya da okunmuyorsa başvuru öncesi yenilemeniz faydalı olabilir.
  • B sınıfı ehliyet fotokopisi: Mevcut B sınıfı ehliyetinizin fotokopisi gereklidir. D1 ehliyete yükseltme yapabileceğinizi kanıtlar ve ehliyetinizin geçerlilik süresinin devam ettiğini göstermesi açısından önemlidir. Eğer B ehliyetiniz kaybolduysa önce onu yenilemeniz gerekebilir.
  • Sağlık raporu: Yetkili sağlık kuruluşundan alacağınız “Sürücü Olur” ibaresi taşıyan sağlık raporunu da sunmalısınız. Rapor genel olarak göz, işitme ve refleks testlerini içerir. Sonuç itibariyle minibüs kullanmaya fiziksel ve zihinsel olarak uygun olduğunuzu belgelemelidir. Raporun geçerlilik süresi genellikle 6 aydır, ehliyet alma süreciniz uzarsa yeni rapor almanız gerekebilir.
  • Biyometrik fotoğraf: Yasalara göre yeni çekilmiş 2 adet biyometrik fotoğraf istenir. Fotoğraflar, ehliyet kartınızda kullanılacağı için güncel görünümünüzü yansıtmalıdır. Eski fotoğraf kullanırsanız başvuru reddedilebilir.
  • Sürücü kursu sertifikası: D1 ehliyet için aldığınız eğitimi başarıyla tamamladığınızı gösteren sertifika, sürücü kursundan size verilir. Direksiyon sınavını geçtiğinizi kanıtlar ve başvuru sırasında en önemli evraklardan biridir.
  • Sabıka kaydı: Adli sicil açısından temiz kağıdı olarak da bilinen belge istenenler arasındadır. Belgeyi e-Devlet üzerinden kolayca alabilirsiniz ve yolcu taşıma yetkisi için herhangi suç kaydınızın olmaması önemlidir.
  • Başvuru ücreti dekontu: Ehliyet harcı ve kart bedeli için ödediğiniz tutarı gösteren dekont son evraktır. Ücretler her yıl değişebildiğinden başvuru öncesi güncel tutarı bankadan ya da Nüfus Müdürlüğü’nün sitesinden kontrol etmeli, ödeme yaptıktan sonra dekont almalısınız.

D1 Sınıfı Ehliyet Yenileme İşlemleri Nasıl Yapılır?

Ehliyet yenileme özellikle D1 sınıfı için ehliyet sürenizin dolması durumunda yapmanız gereken işlemdir. Çünkü D1 ehliyetin geçerlilik süresi 5 yıldır. Siz de "D1 ehliyet süresi doldu ne yapmalıyım? diye düşünüyorsanız, paniğe kapılmadan adımları takip edebilirsiniz. Yenileme süreci, ilk başvuru kadar karmaşık değildir, ancak yine de resmi bir prosedür gerektirir. Öncelikle, ehliyetinizin süresinin dolmasına yakın bir tarihte Nüfus Müdürlüğü’nden randevu almalısınız. Randevuyu e-Devlet üzerinden kolayca ayarlayabilirsiniz. Ardından, gerekli evrakları hazırlayıp randevu gününde başvurunuzu tamamlayarak yeni ehliyetinizi alabilirsiniz.

 

Yenileme için sağlık raporu ve biyometrik fotoğraf gibi temel belgeler yeniden talep edilir, çünkü sağlık durumunuzun hala minibüs kullanmaya uygun olması gerekir. Eğer ehliyetiniz süresiz olarak iptal edilmediyse veya ciddi bir trafik cezası almadıysanız, yenileme işlemi sorunsuz şekilde tamamlanır. Ayrıca, D1 ehliyet yenileme sırasında ehliyet harcını ve kart bedelini ödemeyi unutmamalısınız.

D1 Ehliyet SRC İstiyor mu?

D1 ehliyetin SRC belgesiyle ilişkisi, kullanım amacınıza bağlıdır. Dolayısıyla konuyu netleştirmek için detaylara inmek gerekir. SRC (Sürücü Mesleki Yeterlilik Belgesi), ticari amaçla yolcu veya yük taşıyan sürücülerden istenen bir belgedir. Eğer D1 ehliyetinizi sadece kişisel kullanım için (örneğin, ailenizi veya arkadaşlarınızı taşımak) aldıysanız, SRC belgesine ihtiyacınız yoktur. Sadece ehliyetinizle yollara çıkabilirsiniz. Ancak, minibüsünüzü ticari bir faaliyet için kullanmayı planlıyorsanız - mesela okul servisi, turizm taşımacılığı veya ücretli yolcu nakliyatı - SRC belgesi almanız zorunludur. Aksi takdirde, yasal sorunlarla karşılaşabilirsiniz.

 

SRC belgesi, Ulaştırma Bakanlığı tarafından düzenlenir ve D1 ehliyetinizle ticari faaliyet yapmadan önce SRC kursuna katılıp sınavı geçmeniz gerekir. Yolcu taşımacılığı için SRC2 veya SRC4 gerekebileceğinden SRC’nin türü de önemlidir. Genel olarak SRC'nin amacı hem sizin hem de yolcularınızın güvenliğini artırmaktır. Kısaca, D1 ehliyetinizi profesyonel bir amaçla kullanmayı düşünüyorsanız, SRC şartını göz ardı etmemelisiniz.

D1 Ehliyet Kaç Kişilik Minibüs Kullanılır?

Doğru aracı seçmeniz ve yasalara uygun hareket etmeniz için "D1 ehliyet kaç kişilik minibüs kullanır?" konusunu netleştirmek gerekir. D1 ehliyet, sürücü dahil maksimum 17 kişilik (16+1) minibüsleri kullanma yetkisi verir ve oturma düzeni 16 yolcu ve 1 şoför olacak şekilde tasarlanmış araçları kapsar. Örneğin, Ford Transit’in 17 koltuklu modelleri ya da Fiat Ducato’nun belirli versiyonları D1 ehliyetle sürülebilir, ancak 18 veya daha fazla koltuklu bir araç kullanırsanız, bu ehliyet yetersiz kalır ve D sınıfı ehliyete ihtiyacınız olur. Eğer bir minibüs almayı ya da kiralamayı düşünüyorsanız, kapasite sınırını göz önünde bulundurarak yasal sınırlar çerçevesinde araç sahibi olabilirsiniz. Ayrıca mevcut aracınızı satıp D1 ehliyetinize uygun bir minibüs almayı düşünüyorsanız “arabam ne kadar” sayfasından tam değerini öğrenerek bütçenizi planlayabilirsiniz

B Sınıfı Ehliyet D1 Kullanabilir mi?

Birçok sürücünün aklında B sınıfı ehliyetle D1 sınıfı araçların kullanılıp kullanılamayacağı sorusu vardır. Çünkü B sınıfı ehliyet en yaygın sınıftır ve bu ehliyete sahip olanlar daha geniş araç seçeneklerini kullanmak ister. Fakat yanıt oldukça nettir, B sınıfı ehliyetle D1 kapsamındaki minibüsleri kullanamazsınız ve çünkü B sınıfı ehliyet, sürücü dahil en fazla 9 kişilik araçları (otomobil, kamyonet gibi) sürme yetkisi verir. 

 

D1 ehliyet ise 10-17 kişilik minibüsler için gereklidir ve B sınıfından tamamen ayrı bir kategoridir. Eğer elinizde sadece B sınıfı ehliyet varsa ve minibüs kullanmayı planlıyorsanız, önce D1 ehliyete geçiş yapmanız şarttır ve bu da en az 21 yaşında olmanızı, B ehliyetinizin mevcut olmasını ve gerekli eğitimi tamamlamanızı gerektirir. Örneğin; geniş bir aile gezisi için 15 kişilik minibüs kiralamak istediğinizde, B ehliyetinizle bunu yapamazsınız. 

 

Ehliyet almadan bu tür bir aracı sürmek yasal değildir, ciddi cezalar alabilirsiniz. Ancak, B sınıfı ehliyet, D1’e geçiş için ön koşuldur ve bu yüzden, mevcut ehliyetinizi basamak olarak kullanıp D1’e yükseltebilirsiniz. D1 ehliyeti ise size daha fazla yolcu taşıma özgürlüğü kazandırır ve B ehliyetinizin üzerine ek yetkinlik ekler. 

 

D1 ehliyet, minibüs kullanma özgürlüğüyle sürüş yetkinliğinizi artırır. İster kişisel ister ticari amaçla minibüs sürmeyi planlayın, D1 ehliyet size ihtiyacınız olan esnekliği sunar. Peki, bu ehliyetle kullanacağınız aracı nereden bulacaksınız? Borusan Next, tam bu noktada devreye girerek ikinci el araç almak istediğinizde geniş portföy sunar. D1 ehliyetinize uygun araçları detaylı ekspertiz hizmetiyle hemen keşfedebilirsiniz.

 

Telif hakkı ve sair fikri mülkiyet hakları Borusan Oto Değerlendirme Pazarlama ve Hizmet A.Ş.’ye (Borusan Next’e) aittir. Ticari amaçla ve/veya yasalarca izin verilen meşru kullanım sayılamayacak şekillerde, kısmen dahi olsa, izin alınmaksızın alıntı yapılamaz, kopyalanamaz, çoğaltılamaz, yayınlanamaz, link verilemez.

"Son blog yazılarımız"