Araç Tescil Belgesi Nasıl Alınır? Ne İşe Yarar?
Araç sahibi olmanın sadece bir ulaşım özgürlüğü sunmakla kalmayıp aynı zamanda bazı yasal sorumluluklar da getirdiği bir gerçektir. Bu sorumlulukların başında ise aracın trafik siciline kaydedilmesi, gelir. Türkiye’de bir motorlu taşıt satın alındığında bu taşıtın yasal olarak kullanılabilmesi için ilk yapılması gereken işlemlerden biri araç tescil belgesi almak olur. Bu belge, aracın kimliğini ve kime ait olduğunu gösteren resmi bir evraktır.
Araç tescil belgesi ikinci el araç devrinde, plaka değişikliğinde ya da adres değişikliği gibi durumlarda da güncellenmesi gereken temel belgelerden biridir. Tescil işlemi yapılmamış bir araç, yasal olarak trafiğe çıkamaz. Ayrıca araç tescil belgesi olmadan sigorta işlemleri tamamlanamaz, muayene yapılamaz ve satış işlemleri gerçekleştirilemez. Gelin, araç tescil belgesi nedir ve nasıl alınır gibi soruların yanıtlarını inceleyelim.
Araç Tescil Belgesi Nedir ve Ne İşe Yarar?
Araç tescil belgesi, bir motorlu taşıtın trafik siciline resmi olarak kayıt edildiğini ve yasal bir şekilde trafiğe çıkabileceğini gösteren belgedir. Bu belge sayesinde aracın sahibi, araca dair yasal haklara sahip olurken devlet de aracı ve sahibini sistemine kayıt altına almış olur. Tescil işlemi, hem güvenlik hem de mülkiyet takibi açısından büyük önem taşır.
Araç tescil belgesi; üzerinde aracın markası, modeli, motor numarası, şasi numarası, rengi, yakıt tipi gibi teknik bilgileri ile birlikte aracın sahibine ait kimlik ve iletişim bilgilerini barındırır. Bu bilgiler, hem trafik kontrollerinde hem de olası kazalarda, hırsızlık olaylarında ya da satış işlemlerinde resmi dayanak olarak kullanılır. Ayrıca araç tescil belgesi olmadan sigorta yaptırmak, muayeneye girmek veya araç satışı gerçekleştirmek mümkün değildir. Aynı zamanda tescili yapılmamış bir araçla trafiğe çıkmak, ciddi idari cezalara ve hatta aracın trafikten men edilmesine yol açabilir. Bu nedenle bir aracın yasal olarak kullanım hakkını elde etmek isteyen her bireyin ilk olarak tescil belgesini temin etmesi şarttır.
Yasal Zorunluluk ve Önemi
Araç tescil belgesi, yasal bir zorunluluktur. Türkiye’de 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'na göre trafiğe çıkacak her motorlu aracın tescil işlemi yapılmak zorundadır. Bu işlem, aracı hem trafik sistemine hem de Maliye ve Emniyet kayıtlarına dahil eder. Dolayısıyla araç sahibi olunduğu andan itibaren belli bir süre içinde tescil belgesi alınması yasal bir yükümlülük haline gelir.
Tescil işlemi yapılmamış bir araç, kanunlara göre trafikte bulunamaz. Böyle bir durumda yakalanan araçlar hakkında idari para cezası uygulanır ve araç trafikten men edilir. Aynı zamanda bu belge; aracın sigortalanmasından satışına, hurdaya ayrılmasından rehin işlemlerine kadar birçok resmi işlemin temel dayanağıdır. Araç tescil belgesi olmadan yapılacak işlemler geçersiz sayılır ve hak kayıplarına yol açabilir.
Araç Sahipliği ve Devri için Gerekli Belge
Araç tescil belgesi, bir taşıtın kime ait olduğunu resmi olarak gösteren temel evraktır. Aracın mülkiyetini belgeleyen bu doküman, hem sahibinin haklarını korur hem de araçla ilgili tüm işlemlerde yasal bir referans olarak kabul edilir. Bir aracı satın aldıktan sonra yapılması gereken ilk işlem tescil işlemiyle bu belgenin çıkarılmasıdır. Bu belge olmadan araç, hukuken sahibine ait sayılmaz.
İkinci el araç alım-satım işlemlerinde de araç tescil belgesi büyük önem taşır. Araç devri sırasında noter işlemleri tamamlandıktan sonra yeni sahibi adına düzenlenecek tescil belgesi ile mülkiyet resmiyet kazanır. Aksi halde devir süreci hukuken tamamlanmış sayılmaz ve alıcı, araçla ilgili hak iddia edemez. Ayrıca tescil belgesi, krediyle araç satın alanlar için de önemlidir. Bankalar ya da finans kuruluşları, genellikle tescil belgesi üzerinden rehin işlemi uygular. Bu da belgeyi, sahipliğin yanında aynı zamanda yasal işlemler açısından da vazgeçilmez kılar.
Araç Tescil Belgesi Nasıl Alınır?
Araç tescil belgesi almak için izlenmesi gereken süreç, belirli yasal adımlardan oluşur. Öncelikle aracın satın alınmasıyla birlikte tescil işlemi için noter satışı gerçekleştirilir. Noter işlemi tamamlandıktan sonra yeni araç sahibi adına düzenlenen satış belgesi, tescil sürecinin temelini oluşturur. Bu işlemin ardından genellikle 30 gün içerisinde tescil işleminin yapılması zorunludur.
Araç tescil başvurusu, e-Devlet üzerinden ya da doğrudan Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ile Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesindeki ilgili birimler aracılığıyla yapılabilir. Başvuru sırasında kimlik belgesi, noter satış sözleşmesi, trafik sigortası poliçesi, araç fatura veya vergi ödeme dekontları gibi evraklar talep edilir. Ayrıca sıfır araçlar için geçici tescil belgesi sunulur. Başvuru sonrası sistem üzerinden aracın bilgileri sorgulanır, tescil kaydı oluşturulur ve ruhsat düzenlenir. Ruhsat ile birlikte plaka işlemleri de tamamlanarak araç, yasal olarak trafiğe çıkmaya hazır hale gelir.
Araç Tescili için Gerekli Belgeler
Araç tescil işleminin sorunsuz şekilde tamamlanabilmesi için bazı belgelerin eksiksiz olarak hazırlanması gerekir. Bu belgeler, aracın ve sahibinin yasal olarak doğrulanmasını sağlar. İşte araç tescili sırasında ibraz edilmesi gereken temel evraklar:
- Noter satış sözleşmesi
- Kimlik belgesi
- Zorunlu trafik sigortası poliçesi
- Araç tescil ve vergi ödeme belgesi
- Geçici tescil belgesi (sıfır araçlar için)
- Araç muayene raporu (ikinci el araçlar için)
- Adres bilgisi
Tescil için Başvurulacak Kurumlar
Araç tescil işlemlerinin gerçekleştirilmesi için başvurulacak kurumlar, aracın türüne ve işlem türüne göre değişiklik gösterebilir. Türkiye genelinde bu işlemlerden sorumlu olan temel kurum, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ile entegre çalışan Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Tescil Şubeleridir. 2018 yılından itibaren noterler, sadece satış işlemlerini gerçekleştirir, tescil işlemleri ise devletin yetkili kurumları tarafından yürütülür.
Tescil başvurusu, doğrudan il veya ilçe trafik tescil şubelerine yapılabilir. Ayrıca çoğu işlem gibi e-Devlet sistemi üzerinden online olarak gerçekleştirilebilmektedir. e-Devlet aracılığıyla NVİ sistemine erişim sağlanarak gerekli belgeler dijital ortamda yüklenebilir ve başvuru süreci başlatılabilir. Bu sayede vatandaşların yoğunluğu azaltılmış ve işlemlerin hızlı bir şekilde tamamlanması sağlanır.
Başvuru Süreci ve Adımlar
Araç tescil belgesi almak için izlenmesi gereken başvuru süreci, sistematik ve belirli kurallara bağlıdır. Bu sürecin doğru şekilde tamamlanması, aracın yasal olarak trafiğe çıkabilmesi açısından büyük önem taşır. Tescil işlemleri genellikle noter satışıyla başlar. Noterde yapılan satışın ardından yeni sahibin 30 gün içerisinde tescil başvurusunu tamamlaması gerekir. Bu süre içinde herhangi bir işlem yapılmaması durumunda araç trafikte usulsüz sayılır ve cezai yaptırımlarla karşılaşılabilir.
Satış işlemi tamamlandıktan sonra başvuru için gerekli belgeler hazırlanır. Ardından e-Devlet sistemi üzerinden Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün ilgili hizmet sayfasına giriş yapılır. Burada araç bilgileri, kimlik bilgileri ve istenen belgeler sisteme yüklenir. Başvuru sonrası sistem tarafından onay verildiğinde ruhsat belgesi hazırlanır ve plaka işlemleri başlatılır. Tüm işlemler tamamlandıktan sonra ruhsat ve plaka teslim alınarak araç yasal statü kazanır.
Araç Tescil Belgesi Ücretleri ve Ödemeleri
2025 yılı itibarıyla araç tescil işlemleri için ödenmesi gereken ücretlerde önemli artışlar yaşanır. Bu artışlar, hem sıfır hem de ikinci el araç sahiplerini doğrudan etkiler. Sıfır otomobillerin tescil ücreti, önceki yıllarda 1.138 TL iken 1 Ocak 2025 itibarıyla %43,93 oranında zamlanarak 1.633 TL'ye yükselmiştir.
İkinci el otomobillerin tescil ücreti ise 1.489 TL'den 2.139 TL'ye çıkmıştır. Bunun yanı sıra araç tescil belgesi için ödenmesi gereken değerli kağıt bedeli de 2025 yılı için 885 TL olarak belirlenmiştir. Tüm bu ücretlerin tescil işlemleri sırasında eksiksiz ve zamanında ödenmesi, işlemlerin sorunsuz bir şekilde tamamlanabilmesi açısından büyük önem taşır.
Tescil Ücreti ve Ödeme Yöntemleri
Araç tescil işlemleri sırasında ödenmesi gereken tescil ücreti, aracın türüne ve işlem çeşidine göre farklılık gösterebilir. 2025 yılı itibarıyla sıfır araçlar için tescil ücreti 1.633 TL, ikinci el araçlar için ise 2.139 TL olarak belirlenmiştir. Bu ücretler; noter işlemleri, ruhsat düzenleme bedeli ve plaka basım ücretleri gibi kalemleri içermez. Dolayısıyla araç tescil sürecinde toplam maliyet, bu kalemlerin eklenmesiyle daha da artabilir.
Tescil ücretinin ödenmesi, işlemin geçerli olması açısından zorunludur. Ödeme yapılmadan tescil işlemleri tamamlanamaz. Ücret ödemeleri, farklı yöntemlerle kolayca gerçekleştirilebilir. En yaygın yöntem, e-Devlet sistemi üzerinden yönlendirilen çevrimiçi ödeme kanallarıdır. Bu sistem sayesinde Gelir İdaresi Başkanlığı’nın online tahsilat ekranına yönlendirilerek kredi kartı veya banka kartıyla ödeme yapılabilir. Ayrıca bazı bankaların mobil uygulamaları veya internet bankacılığı hizmetleri üzerinden de tescil ücretleri ödenebilmektedir.
Diğer Masraflar ve Ekstra Ücretler
Araç tescil işlemi sadece tescil ücreti ödemekle sınırlı kalmaz. Bunun yanında bazı ek masraflar ve ekstra ücretler de söz konusu olabilir. Bunlar; aracın durumuna, yapılan işlemlere ve tercihlere göre değişkenlik gösterir. Plaka değişikliği yapılması gerektiğinde, her bir plaka için ayrı ayrı ücret alınır. Türkiye’de standart plaka basım ücreti yaklaşık 80 TL civarındadır ve toplamda iki plaka için 160 TL ödenmesi gerekir.
Araç sahibi eğer farklı bir ilde tescil yaptırmak istiyorsa taşıtın nakliyesi ve ek işlem masrafları ortaya çıkabilir. Ayrıca bazı durumlarda araç ruhsatında özel talepler ya da ek bilgiler istenebilir ve bu işlemler ekstra ücretlendirilir. Noter işlemleri sırasında da ek masraflar gündeme gelir. Noter ücretleri, aracın sıfır ya da ikinci el olmasına göre değişiklik gösterir. Noter satış ve devir işlemleri için belirlenen ücretler her yıl güncellenir ve bunların tescil maliyetine eklenmesi gerekir.
Araç Tescil Belgesinde Değişiklik ve Yenileme İşlemleri
Araç tescil belgesi, aracın yasal kimliği olarak kabul edilir ve üzerinde yer alan bilgilerin güncel ve doğru olması gerekir. Bu nedenle araç sahibi herhangi bir değişiklik durumunda tescil belgesini yenilemek veya üzerinde değişiklik yaptırmak zorundadır. Aracın sahibi değiştiğinde, adres değişikliği gerçekleştiğinde veya aracın teknik özelliklerinde değişiklik yapıldığında bu işlemler; mutlaka yapılmalıdır.
Değişiklik işlemleri için öncelikle gerekli belgeler hazırlanır ve ilgili trafik tescil şubesine veya e-Devlet üzerinden başvuru yapılır. Bu süreçte kimlik bilgileri, aracın mevcut ruhsatı ve değişikliğe ilişkin belgeler talep edilir. Başvuru onaylandıktan sonra yeni tescil belgesi düzenlenir ve eski belge iptal edilir. Yenileme işlemleri ise genellikle tescil belgesinin kaybolması, yıpranması veya kullanılamaz hale gelmesi durumunda yapılır. Bu gibi durumlarda da araç sahibi belgelerle birlikte ilgili kuruma başvurarak yeni belge alabilir. Yenileme ve değişiklik işlemleri belirli ücretlere tabidir ve bu ücretlerin ödenmesi gerekir.
Araç Tescil Belgesi Üzerindeki Bilgi Değişiklikleri
Araç tescil belgesi; aracın kimlik bilgilerini, teknik özelliklerini ve sahibine dair önemli bilgileri içerir. Bu nedenle tescil belgesi üzerindeki herhangi bir bilginin değişmesi durumunda güncellenmesi zorunludur. Bilgi değişiklikleri, aracın yasal durumu ve trafikteki geçerliliği açısından kritik öneme sahiptir.
En sık rastlanan değişiklikler arasında araç sahibinin değişmesi, adres değişikliği, aracın renk değişikliği ve aracın motor veya şasi numarasında yapılacak resmi değişiklikler yer alır. Ayrıca aracın kullanım amacının değişmesi, örneğin ticari araçtan binek araca geçiş yapılması gibi durumlar da tescil belgesinde güncelleme gerektirir. Bilgi değişikliği işlemleri, ilgili trafik tescil müdürlüklerine veya e-Devlet kapısı üzerinden yapılabilir. Bu süreçte değişikliğe ilişkin belgeler sunulmalı ve gerekli harç ve ücretler ödenmelidir.
Geçerlilik Süresi ve Yenileme İşlemleri
Araç tescil belgesi, aracın yasal olarak trafikte seyredebilmesi için zorunlu olan resmi bir belgedir ve belirli bir geçerlilik süresine sahiptir. Türkiye’de araç tescil belgelerinin süresi, aracın türüne ve işlem türüne göre farklılık gösterebilir. Genellikle tescil belgeleri, aracın devri veya sahibi değiştiğinde güncellenir.
Tescil belgesi fiziksel olarak zarar görebilir, yıpranabilir ya da kaybolabilir. Bu durumlarda belge yenileme işlemi yapılması zorunludur. Yenileme işlemleri, araç sahibinin kimlik bilgileri ve aracın mevcut durumu doğrultusunda yetkili trafik tescil şubeleri ya da e-Devlet üzerinden gerçekleştirilebilir. Belgede yapılan yenileme işlemi ile eski belge iptal edilir ve yeni belge düzenlenir. Yenileme sırasında belirli ücretler ödenir ve başvuru sahibinin güncel belgeleri sunması gerekir. Tescil belgesinin güncel tutulması, hem yasal zorunluluk hem de trafik güvenliği açısından önem taşır.
Araç Tescil Belgesini Kaybetmek ve Yeniden Almak
Araç tescil belgesinin kaybolması, araç sahipleri için önemli bir sorun teşkil eder. Tescil belgesi, aracın yasal olarak trafiğe çıkabilmesi için zorunlu bir belgedir ve kaybedilmesi durumunda yasal işlemlerde ve denetimlerde sorun yaşanabilir. Bu nedenle belge kaybedildiğinde hızlı bir şekilde yenilenmesi gerekir.
Belge kaybı durumunda araç sahibi öncelikle en yakın trafik tescil şubesine veya il/ilçe emniyet müdürlüklerine başvurmalıdır. Başvuru sırasında kimlik belgesi, araç ruhsat fotokopisi, kayıp ile ilgili beyan ve dilekçe talep edilir. Bu belgelerle birlikte kayıp tescil belgesi için yeniden düzenleme talebinde bulunulur. Yeniden tescil belgesi düzenlenirken, belirli harç ve ücretlerin ödenmesi gerekir. Ücret ödemeleri, banka veya vergi dairesi aracılığıyla yapılabilir. İşlem tamamlandıktan sonra yeni tescil belgesi araç sahibine teslim edilir.
Kaybolan Tescil Belgesinin Yeniden Alınması
Araç tescil belgesinin kaybolması, her araç sahibinin karşılaşabileceği yaygın bir durumdur ve belgenin yeniden alınması süreci bazı resmi işlemleri gerektirir. Kaybolan tescil belgesini yeniden almak için öncelikle ilgili trafik tescil müdürlüğüne veya yetkili kurumlara başvuru yapılmalıdır. Başvuru sırasında kimlik fotokopisi, aracın ruhsat fotokopisi, kayıp ile ilgili beyan ve başvuru dilekçesi sunulmalıdır.
Başvuru tamamlandıktan sonra belirlenen yeniden düzenleme harcı ödenir. Bu harç, her yıl güncellenmekte olup, aracın bulunduğu bölgeye göre farklılık gösterebilir. Harç ödendikten sonra tescil belgesi yeniden düzenlenir ve araç sahibine teslim edilir. Sürecin hızlandırılması için bazı illerde e-Devlet veya online başvuru imkanları da sağlanmaktadır, ancak çoğunlukla fiziki başvuru şarttır.
Yenileme ve Başvuru Süreci
Araç tescil belgesinin kaybolması veya yıpranması durumunda belgeyi yenilemek için belirli bir süreç takip edilir. Öncelikle araç sahibi, belgelerin yenilenmesi için yetkili trafik tescil şubesine başvurmalıdır. Başvuru sırasında kimlik belgesi, aracın ruhsatı ve kayıp durumunu bildiren dilekçe hazırlanır. Bu belgelerle birlikte araç sahibinin resmi işlemleri başlatması gerekir.
Başvuru işlemi sırasında tescil belgesinin yeniden düzenlenmesi için gerekli harç ve ücretler hakkında bilgilendirme yapılır. Harçların ödenmesi banka, vergi dairesi veya e-Devlet gibi platformlar üzerinden gerçekleştirilebilir. Ödeme işlemi tamamlandıktan sonra, yetkili kurum tarafından belge yenileme işlemi başlatılır. Yenileme süreci, belgelerin durumuna ve başvurunun yapıldığı kuruma bağlı olarak birkaç iş günü sürebilir. Bu nedenle belge kaybı durumunda hızlı hareket etmek önemlidir. Yenilenen tescil belgesi, araç sahibine teslim edildikten sonra yasal olarak trafikte araç kullanmaya devam edilebilir.
Araç tescil belgesi işlemlerinizi hızlı ve güvenli şekilde tamamlayarak Borusan Next’in sunduğu ayrıcalıklı hizmetlerle araba almanın keyfini çıkarabilirsiniz. Borusan Next portföyünü keşfederek araba al seçeneğinin sunduğu avantajlardan yararlanabilirsiniz!
Telif hakkı ve sair fikri mülkiyet hakları Borusan Oto Değerlendirme Pazarlama ve Hizmet A.Ş.’ye (Borusan Next’e) aittir. Ticari amaçla ve/veya yasalarca izin verilen meşru kullanım sayılamayacak şekillerde, kısmen dahi olsa, izin alınmaksızın alıntı yapılamaz, kopyalanamaz, çoğaltılamaz, yayınlanamaz, link verilemez.