Sıfır bir araba kullanım şekline veya kaç km gittiğine göre eskimektedir. Arabalarda yapılan işlemler, kazanın ardından yapılan onarımlar ve benzeri durumlar araba değerlemede değişikliğe neden olur. Bunun yanı sıra araba değeri belirlemede sadece arabanın özellikleri değil ayrıca piyasadaki koşullar da etkilidir. Arabanın modeli, yaşı, kat ettiği yol gibi özellikler araba değerleme üzerinde belirleyicidir. Araba değerleme yaparken arabanın piyasadaki alış ve satış fiyatlarına da bakılır. Arabaların değerini belirlerken diğer bir yöntem de oto ekspertizidir. Ekspertiz yönteminde arabanın aksamı, performansı, motoru ve kaportası gibi özelliklere bakılarak değerlendirme yapılır.
Araba Değerleme Nedir?
Araba değerleme hem satıcı hem de alıcı için oldukça önemli bir işlemdir. Arabanın değeri haksız bir ticaretin önüne geçmek için doğru hesaplanmalıdır. Alıcı vereceği fiyatın karşılığında gerçekten ödemeyi karşılayacak özellikleri bulunan bir araba aldığından emin olmak ister. Benzer şekilde satıcı da mevcut arabasını satarken zarara uğramamak amacıyla arabanın hak ettiği ve piyasadaki karşılığı olan fiyat aralıklarını bilmelidir. Tüm bu sebeplerden ötürü araba değerleme işlemleri araba alış ve satışı esnasında yapılmalıdır.
Araba değerleme için arabanın modeli, markası, yakıt tipi, yılı, gittiği mesafe, parçaların orijinallik durumu, kaza ve tramer durumu göz önüne alınır. Araba değerleme işlemleri oto ekspertiz ile yapılabilir. Araba değerleme için araba hakkında bilgiler tam olarak bilinmelidir. Araba hakkında her bir bilgi kıymetli ve arabanın değerinde az veya çok olarak etkilidir. Bundan ötürü bazı bilgiler eksik kalırsa bu durum arabanın değerinin doğru yapılamamasına yol açar. Arabanın sahibinin araba değerleme işleminde en doğru sonucu alabilmesi için arabayla ilgili bilgilere hakim olması gerekir. Araba hakkındaki bilgiler arasında arabanın modeli, markası, yılı, aldığı mesafe, yakıt tipi, vites tipi, her bir parçanın orijinallik ve tramer durumu yer alır.
Arabanın değerini hesaplarken pek çok etkeni göz önüne almak gerekir. Arabanın kişiselleştirilmiş özelliklerine, geçmişte kaç defa el değiştirdiğine, parça değişimine, genel durumuna, hasar oranına ve aldığı mesafeye göre arabanın değeri değişebilir. Ayrıca piyasa koşullarında en sık tercih edilen renk seçenekleri arabanın fiyatı üzerinde artışa ya da azalışa neden olabilir. Bir arabanın değeri üzerinde etkili olan ana faktör otomobilin tüm özellikleri göz önüne alındıktan sonra piyasada ne şekilde talep gördüğüdür.
Araba değerleme üzerinde etkili olan faktörler arasında arabanın piyasa koşulları kapsamında fiyatı ve genel durumu yer alır. Araba değerleme yapılırken etkili olan etkenler şu şekilde sıralanabilir:
• Otomobilin markası
• Modeli
• Kat ettiği mesafe
• Üretim yılı
• Eğer yapılmışsa uygulanan modifikasyonlar
• Arabanın hasar durumu
• Geçmiş dönemlerde arabanın kaç defa el değiştirdiği
• Yakıt tipi
• Vites türü
• Arabanın tipi
• Arabanın kasa türü
• Rengi
• Tramer durumu
• Arabanın benzer modellerine göre piyasada arz talep dengesi
Özetle normal olarak arabanın markası, modeli, yol aldığı mesafe, yakıt tipi, vites özelliği ve diğer ayrıntılara bağlı olarak piyasadaki diğer arabaları inceleyerek ortalama araba değeri hakkında fikir sahibi olabilirsiniz. Ayrıca daha kesin bilgi için arabanızı ekspertize göstererek ekspertiz raporu ile arabanın değeri ile ilgili daha net sonuçlar alabilirsiniz.
Araba Değerlemede Neye Bakılır?
Araba değerleme yapılırken pek çok faktör göz önüne alınır. Arabanın değerini artıracak ve fiyat üzerinde etkili olabilecek bazı durumlar bulunur. Bu durumlar arasında genellikle arabaya yapılan bazı yatırımlar yer alır. Arabanın değerini etkileyen ve artıran etkenler şu şekilde sıralanır:
• Arabaya yapılan her çeşit modifikasyon işlemi
• Hem arabanın içi hem de moturun sağlıklı ve temiz görünümünün olması
• Arabanın tüm elektronik ve tüm mekanik aksamının sağlıklı olarak çalışır şekilde olması
• Arabaya yapılmış olan düzenli bakımların kayıt belgeleri
Ayrıca arabanın değeri satın alındığı ilk günden itibaren değişir. Arabanın değeri bu şekilde yıpranmaya ve eskimeye bağlı olarak düşmeye başlar. Fakat bazı durumlarda arabanın değeri çok hızlı olarak düşebilir. Arabanın değerini düşürebilen etkenler aşağıdaki gibi sıralanır:
• Arabada hasar kaydı bulunması
• Arabanın çok el değiştirmesi
• Arabta orijinal olmayan parçaların yer alması
• Arabanın pis ve bakımsız bir görünümünün bulunması
• Bakımsızlık nedeniyle arabanın motorundan istenmeyen seslerin çıkması
• Arabanın kat ettiği mesafenin ciddi olarak yüksek olması
• Arabada hasar görmüş ve çizilmiş iç ya da dış parça olması
Araba değerleme işlemi yapılırken arabayla ilgili kişisel verilerin ve pek çok teknik özelliğin doğru bilinmesi gerekir. Tüm bu verilerin doğru şekilde temin edilebilmesi arabanın değerinin doğru olarak hesaplanması için önemlidir. Aksi takdirde arabanın değeri normalde olduğundan daha farklı bir sonucu yansıtabilir. Bundan ötürü araba değerleme yapılırken girilecek verilerden kesinlikle emin olunması gerekir. Ekspertiz raporu ile araba değerleme yapılabilmesi mümkündür. “Ekspertiz raporu nedir ve ne işe yarar?” sorularının yanıtlarını inceleyerek daha fazla detayı öğrenmek mümkündür.
Ekspertiz Raporu Nedir?
Arabanın hasar durumunu öğrenmek ve fiyat üzerindeki değer kaybını incelemek için yetkili servisler ekspertiz raporu oluşturur. Meydana gelen bazı hasarların miktarına ve arabanın fiyat durumuna ekspertiz raporu ile karar verilir. Ekspertiz raporu sigortacılık, otomotiv ve gayrimenkul gibi sektörlerde varlığın değer tespitini ve analizini yansıtmak için kullanılan rapordur. Ekspertiz raporu alış ve satış işlemlerinden önceki aşamalarda arabanın hasar tespitini ve arabaya biçilen değeri alanında uzmanların yaptığı incelemeler sonucunda ortaya koyabilen bir belgedir. Ekspertiz raporu alanında uzman ekspertiz şirketleri tarafından hazırlanır.
Arabayı Ekspertize Sokmak Ne Demek?
İkinci el bir araba satın alırken, alınacak arabanın özellikle motorunun genel durumu, tamponunda sorun olup olmadığı, değişmiş parçası olup olmadığı, kaza yapıp yapmadığı ve kaportasında problem olup olmadığı, boya durumu gibi özelliklerle ilgili ilk bakışta yorum yapılabilmesi her zaman mümkün değildir. Uzman tarafından hazırlanacak ekspertiz raporu fiyat belirleme için ilk aşamada araba hakkında ayrıntılı bilgiye sahip olabilmenizi sağlayabilecek güvenli bir belgedir. Arabanın özellikle gözle göremeyeceğiniz hasarlarını ortaya koymak için ekspertiz raporu işlemi güvenli bir şekilde araba alımı yapabilmenize yardımcı olur.
2019 yılı itibariyle ikinci el otomobil alış ve satışı öncesinde ekspertiz raporu zorunlu tutulmaya başlamıştır. 8 yaş altı ve 160 bin kilometre altındaki arabalar için ekspertiz belgesi alınması zorunlu hale getirilmiştir. Araba ekspertiz raporu hazırlanması güvenli bir şekilde araba ticaretinin yapılabilmesi açısından son derece önemli bir işlemdir. Oto ekspertizi arabanın hasar durumunu ayrıntılı bir inceleme sonucunda belirleyerek araba alış ve satışında tarafların mağduriyet yaşamasının önüne geçebilmeyi sağlar. Ekspertiz sürecinde bu incelemeleri talep eden kişiler için uzmanlar bir rapor hazırlar. Arabanın tüm elektronik aksamı ve tüm mekanik aksamı incelenerek hazırlanan ekspertiz raporu ile tüm hasar durumu detaylı bir şekilde ortaya çıkar.